28. 03. 2024

Nowe artykuły:
Netarchia

Netarchia

Netarchia – koncepcja systemu politycznego (rozumianego jako proces i rezultat) rozwijana przez Alexandra Sikorę. Kładzie szczególny nacisk na rozwój jednostek i grup lokalnych w ramach poziomej dynamiki sieciowego społeczeństwa – cel Netystów.

Jako rezultat, czyli ustrój społeczny – to taka organizacja społeczeństwa, która odchodzi od centralizmu i autorytaryzmu oraz z góry danych sztywnych reguł i hierarchii społecznych – zastępuje je sieciową grą zależności między wieloma aktorami społecznymi (rząd, społeczeństwo obywatelskie, prywatny sektor) za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT). Społeczeństwo netarchiczne nastawione jest na synergię wiedzy i doświadczenia – wszystkich podmiotów społecznych (odnowionych). W oparciu o nie podejmuje się decyzje, co do rozwoju dla dobra wspólnego całej sieciowej struktury. Fundamentem decyzji jest zawsze konsensus i zapewnienie prawa do istnienia różnic – tam gdzie to tylko jest możliwe.

Jako proces, czyli sposób rządzenia – wyłanianie decyzji dobrych dla możliwie wielu grup lokalnych, nie na zasadzie autorytarnej, ale na zasadzie deliberacji, konsensusu i aktywnego uczestnictwa. Ważne jest, aby w decyzjach uczestniczyli wszyscy Ci, którzy zadeklarują taką chęć spośród tych, których decyzja dotyczy. Docelowo, powinni oni nawet dysponować prawem weta. Innymi słowy, nastąpi zmiana samej filozofii podejmowania decyzji – w sieciowym rządzeniu:

a. Decyzje będą brały pod uwagę formalne i nieformalne relacje pomiędzy sieciami i grupami obywateli – ta szeroka baza będzie włączać w proces decyzyjny znacznie większą wiedzę o realnych problemach, niż obecnie. Chodzi tu zatem o synergię między różnymi kompetencjami i źródłami wiedzy, taka aby widzieć problem z wielu punktów widzenia I kontekście wielu zależnych spraw.

b. Istotą będzie znalezienie równowagi między: aktorami rządowymi – ekspertami prywatnymi i instytucjonalnymi – prywatnym sektorem – sieciami lokalnymi – aktywistami indywidualnymi. Cały proces będzie przy tym całkowicie transparentny (1. dostęp w Internecie, 2. kontrola różnych klas i szczebli), 3. idea rząd 2.0). Co ważne, zawsze będzie się liczyć dynamika prorozwojowa całej sieci, a nie dobro jednego węzła.

c. Panuje tu przy tym zasada: sprawy powinny być rozstrzygane na jak najniższym poziomie sieci (zasada pomocniczości), dopiero gdy lokalne sieci nie są w stanie rozstrzygnąć problemów bo albo sprawy dotyczą wielu grup i ludzi albo sieci działają zbyt egoistycznie – rozwiązuje się je na wyższym poziomie.

d. Ulegnie poprawie jakość relacji między wszystkimi aktorami społecznymi – ponieważ wszyscy będą mieli realny, a nie tylko formalny wpływ na decyzje. Poprzez zastosowanie nowoczesnych technik komunikacji i wyznaczeniu elastycznych, ale ścisłych zasad deliberacji społecznej – znacznej poprawie ulegnie jakość rządzenia. To zaś będzie poprawiać zaufanie społeczne (kapitał społeczny), które jest napędem nowoczesnych społeczeństw.

e. Będzie się dążyło do unikania sytuacji, gdy jedni wygrywają, a drudzy przegrywają w ramach podejmowania decyzji. Będzie się dążyło do realizacji idei dobra wspólnego, co oznacza albo do znalezienia dobrych rozwiązań dla wszystkich stron (zasad win-win), albo do dopuszczenia realizacji mniejszościowych postulatów w obrębie grup i osób, które się za nimi opowiadają (zasada współwystępowania wielu rozwiązań w różnych grupach – zob. polisocjetyzm).

 

Krótko –

Netarchia to zupełnie nowa filozofia polityczna:

1. Wspiera wszelkie sieci – wirtualne i realne – one są podstawą dzisiejszej tkanki i dynamiki społecznej

2. Rozwijamy każdy węzeł sieci – człowieka! – i jego holistyczne potrzeby – materialne, psychologiczne i społeczne

3. Akcentuje dobro społeczeństwa, a dopiero potem państwa. Lub inaczej – państwo to społeczeństwo i organizacja + instytucje zapewniające mu wysoką jakość życia

4. Opiera się na poziomych relacjach, a nie hierarchiach – znacznie poszerza się baza uczestniczących w grze społecznej obywateli –

5. Akcentuje lokalne społeczności, a nie anonimowe masy – one są podstawą sieci społecznych i one gwarantują dynamikę społeczną i kontrolę procesu politycznego.

5. Wprowadza nowe mechanizmy samo-rządzenia się ludzi – ulepszoną wersję demokracji – demokrację sieciową.

Podziel się opinią:
Pin Share

Comments

comments

« Back to Glossary Index

About The Author

mm

Joanna Gołębiewska - proggtywistka społeczna głęboko zainteresowana sprawami zrównoważonego rozwoju, demokratycznej edukacji oraz harmonijnego, ekologicznego życia rozwijającego ludzki potencjał. Redaktorka magazynu "Progg Mag" oraz portalu progg.eu. Ukończyła studia na warszawskiej Szkole Głównej Handlowej, część swojej edukacji odbywając również w Bratysławie i Bergen, obecnie mieszka, pracuje i działa we Wrocławiu. W wolnym czasie poświęca się nauce języków, książkom, podróżom szczególnie w góry, czasem nawet na rowerze. Napisz do mnie

Related posts