28. 03. 2024

Nowe artykuły:
Progresywizm

Progresywizm

W moim (A.S.) ujęciu. P. jest nową fazą wielkiego procesu modernizacji społeczeństwa (nowoczesność, modernizm), czyli nowym paradygmatem kulturowo – cywilizacyjnym.

Aby to głębiej zrozumieć, musimy wyróżnić dwie fazy nowoczesności:

  • Nowoczesność 1 fazy (nazywam ją: ekspansywną) – od czasów rewolucji przemysłowej 19 i początków 20 w., wyewoluowała w model konsumpcyjnego społeczeństwa przemysłowego oraz postprzemysłowego. Najogólniej chodzi w tym systemie o sprowadzenie wszystkich potrzeb ludzkich (pełen ludzki potencjał) do zapewnienia wszystkim materialistycznego komfortu, w oparciu o ciągły wzrost gospodarczy, poprawę produktywności, rozwój technologii bazujących na rabunkowym wykorzystaniu zasobów naturalnych i nieodnawialnych źródeł energii. Treścią tego systemu jest model życia pra-kom (produkcja – konsumpcja). Obecnie jest on dysfunkcjonalny, bo niszczy planetę, jej biosferę, trzyma ludzi w żelaznym uścisku konsumpcji, nie pozwalając na rozwój wyższych aspektów naszego istnienia.
  • Musimy więc przejść do – nowoczesności 2 fazy (nazywam ją: zrównoważoną nowoczesnością, czyli progresywizmem) – rodzący się ruch transformacji kulturowo-cywilizacyjnej w ramach projektu nowoczesnego. Najogólniej, chodzi tu o rezygnację z rozwoju produkcji i konsumpcji za wszelką cenę, kosztem niszczenia przyrody i eksploatacji ludzi ponad miarę (choroby, stresy, samobójstwa). A w to miejsce zainstalowanie modelu stabilnego, długookresowego (zrównoważonego) rozwoju, w granicach zdolności przyrody do samoodnawiania, a wobec ludzi, do zachowania równowagi między materialnymi fundamentami istnienia, a dążeniem do realizacji całego spektrum ludzkiego potencjału. W tym paradygmacie zdecydowanie bardziej liczy się współpraca, sieciowa (bezpośrednia) wymiana idei, symboli, towarów, energii itp., niż brutalna konkurencja o zasoby (ekonomia niedoboru). Nowoczesność znowu staje się sprawą „zwykłych” ludzi, animowana jest oddolnie. Ponownie też staje się narzędziem emancypacji.
  • Dlatego musimy dzisiaj odrzucić patologiczne formy nowoczesności, t.j. jej model ekspansywny oraz zastąpić go modelem zdecydowanie bardziej harmonijnym, przyjaznym Życiu.

W tym kontekście, moje brzmienie takiej harmonijnej wizji nowoczesności, czyli  progresywizmu :

Wolni i świadomi ludzie poświęcający się doskonaleniu siebie, jakości życia realizującej ludzki potencjał, oraz opiece nad Naturą (biosferą) – w dynamicznej harmonii między sobą oraz całą planetą.

Progresywizm – konkretnie – 

  • Sprowadzając wizję progresywizmu do konkretów, jego zwolennik, czyli progresywista (progos) stawia (między innymi) na:
  • Myślenie zarazem holistyczne (systemowe, sieciowe) – wobec spraw fundamentalnych, jak i elastyczne – wobec konkretów.
  • Rozwiązywanie problemów współczesnych i planowanie rozwiązań w perspektywie przyszłości, bez obciążeń przeszłości (interpretacje historii), mitologii i przesądów religijnych itp. – z wykorzystaniem „mądrości zbiorowej”.
  • Promowanie wszelkich innowacji, usprawnień – wszystkie dziedziny da się ulepszyć, gdy się myśli systemowo, a zarazem kreatywnie, oraz gdy włącza się do tej pracy interesariuszy z danej sfery – to podstawowa reguła progresywna.
  • Poprawę bardziej jakości i sensu życia, niż ciągłą pogoń za wzrostem produkcji i konsumpcji. Aspekty „jakościowe” są istotniejsze, niż „ilościowe”. Reguła kierunkowa: mniejsza konsumpcja – mniejszy wysiłek, mniej niszczenia przyrody – więcej radości i szczęścia.
  • Społeczeństwo – gwarantujące wolność osobistego rozwoju, oraz równość w dostępie do wszystkich zasobów, którymi dysponuje (wiedza, energia, kapitał).
  • Społeczeństwo – sieciowo współpracujące, nastawione bardziej na współpracę, niż konkurencję; zachowujące równowagę między dobrem indywidualnym, a wspólnym.
  • Humanizację życia – czynienie otoczenia życiowego (praca, mieszkanie, osiedle, miasto itp.) dostostosowanym do ludzkich wymiarów, potencjału oraz harmonii z przyrodą.
  • Rozwój nauki, racjonalnej wiedzy, umiejętności we wszystkich sferach – ale zakorzenionych społecznie, bez tworzenia się gett ekspertów.
  • Nowe osiągnięcia technologiczne i przemysłowe – inteligentne, zielone (przemysł trzeciej i czwartej fazy).

Reasumując, progresywizm (zrównoważona nowoczesność) stawia na dwa mega-procesy:

  • Transformację cywilizacji rozwijającej się w kontrze wobec natury, w cywilizację bioniczną, czyli opartą na harmonii technologii (i społeczeństwa jako takiego) z naturą (biomimetyka), z bezwzględnym zabezpieczeniem bioróżnorodności na planecie. 
  • Transformację modelu materialistycznego („ilościowego”) istnienia człowieka, polegający na coraz większej konsumpcji, coraz większej ilości dóbr (gadżetów) – w model „jakościowy”, aktywizujący pełen potencjał jak największej liczby ludzi oraz głębszy sens ludzkiej egzystencji. W tym kontekście musimy do głównego nurtu społeczeństwa wprowadzić koncepcję społeczeństwa uczącego się, społeczeństwa wiedzy i inteligencji, a zarazem, głębokiej sprawiedliwości.
Podziel się opinią:
Pin Share

Comments

comments

« Back to Glossary Index

About The Author

Innowator. Ukończył studia na Wydziale Filozoficznym KUL; stypendysta u prof. Leszka Kołakowskiego na University of Oxford. Ukończył także studia podyplomowe: Zarządzanie Finansami i Inwestycje Finansowe na Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu oraz Public Relations w Wyższej Szkole Bankowej we Wrocławiu. Zajmuje się filozofią miasta, architektury (w ramach think-tanku BioCity Project) oraz trendami rozwojowymi w kulturze i cywilizacji, prowadzącymi do zmiany panujących paradygmatów. Także właściciel innowacyjnej agencji konsultingu terytorialnego: Metamorphosis Innova City. W jej ramach zaprojektował i wdrożył kilkanaście innowacyjnych marek i strategii terytorialnych dla wielu polskich miast, w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju i deliberacji społecznej. Współzarządzający Fundacją Nowej Kultury. Redaktor portalu progg.eu Napisz do mnie

Related posts