Architektura organiczna, cz.4. Blobitektura

Czwarta część cyklu poświęconego namysłowi nad architekturą organiczną i jej konsekwencjom dla przyszłości ludzkich habitatów. Tym razem wyróżniam czwarty i ostatni trend w ramach myślenia organicznego w architekturze – blobitekturę. Jest to wciąż modny nurt architektury komercyjnej. Rzecz jasna, z prawdziwą organicznością ma niewiele wspólnego, mimo tego, że powszechnie jest do niej zaliczany. 

M oja analiza różnych kategorii architektury organicznej (ao) zbliża się do końca. Pora wyróżnić ostatni trend w ramach tej kategorii: jest to tzw. „blob architecture” („blobitekture”) – nazywam go więc blobitekturą, to typ 4 ao. Rozwija się on od przełomu wieków (nie licząc pewnych antecedensów). W tym nurcie architektura ostentacyjnie przekracza ograniczenia dotychczasowego projektowania; zrywa z formami pudełkowatymi (kuboidy) i odwołuje się do form amebowatych lub całkowicie amorficznych, innymi słowy: stosuje radykalnie płynne, okrągłe kształty, właśnie: „bąble”.

Projekty tego nurtu są wynikiem przełomu w zakresie komputerowych technik projektowych (systemy typu CAD) –  z jednej strony – oraz nowoczesnych technologii budowlanych i nowej generacji materiałów – z drugiej. Niemniej, przykład Maison Bulle w Cannes Antti Lovag’a pokazuje, że już we wczesnych latach ’70 XXw. można było wznosić blobitekturę. Ikoniczne dla tego nurtu pozostają projekty domu towarowego Selfridge’a w Birmingham oraz Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Grazu, oba z 2003 roku.

Mój stosunek do tej wersji ao jest ambiwalentny, z jednej strony – są to projekty niezwykle ciekawe, wnoszące nowe spojrzenie do architektury. Jest jasne także, że zerwanie z geometrycznymi formami sześcianów w konstruowaniu brył budynków przywołuje skojarzenia z wielokształtnym, nieregularnym światem przyrody. Z drugiej wszakże strony: „bloby” są ewidentnie projektowane w celach maksymalnego zwrócenia na właściciela (miasto, firmę) uwagi. Swoisty organiczny kod tych budowli (w aspekcie estetycznym) w żaden sposób nie służy celebracji związków architektury i Natury, a przeciwnie – zaprezentowaniu „inności”, „niezwykłości” budowli na tle otoczenia. Budynek Muzeum w Grazu jest tu najdobitniejszym przykładem. Można nawet iść dalej i podważać wszelką „organiczność” tej architektury, bowiem w istocie kształty, które przybierają budynki tego nurtu, wywodzą się z programów do projektowania (CAD), a nie z podpatrywania Natury. Możemy więc powiedzieć, że jest to wybitnie komercyjna architektura projektowana dla komercyjnych celów. I jako taka, jest słabą inspiracją dla rozwiązań prawdziwie organicznej i humanistycznej architektury 21. wieku.

Zob. ciekawe przykłady:

Pomyślałem jednak, że pewien „blobowy” charakter budowli, które sobie wyobrażam, mógłby być interesujący. Trzeba by jednak projektować „bloby” nie w opozycji do Natury (a nawet w ogóle w kontrze do wszelkiego otoczenia), ale właśnie jako rodzaj biomimitektury – mam na myśli „bąble”, które w pełni wtapiają się w otoczenie (nie udało mi się znaleźć takiego przykładu, jakimś echem pomysłu jest pokazany w galerii przykład Ordos Muzeum na pustyni Gobi). Mam wrażenie, że takie podejście otwierałoby szansę na architekturę, która byłaby przydatna w myśleniu o habitatach tworzących głęboko naturalną przestrzeń do życia w miastach nowego czasu. Omówię to dogłębniej w piątym artykule mojego cyklu.

Podziel się opinią:

Comments

comments