Nie-taki-Nowy Urbanizm

Autorka omawia problem dlaczego nasze miasta są tak nieprzyjazne do życia. Zaraz potem daje recepty – na podstawie – od dawna znanej, a jednak słabo wciąż stosowanej – koncepcji Nowego Urbanizmu oraz kilku innych ciekawych pomysłów.

Czy jest na to jakiś sposób? Czy można zawrócić ten proces?

Wiele wspaniałych rozwiązań – wymyślonych dawno temu – leży dziś prawie zapomnianych na półkach internetowych archiwów, pokrytych grubą warstwą  cyber-kurzu.  Jednym z nich – które po odkurzeniu, odpowiednio dawkowane, mogłoby pomóc w wielu typowych problemach miasta –  jest Nowy Urbanizm.

Nowy Urbanizm (nowa miejskość) to idea powstała po drugiej wojnie światowej i rozwinęta w latach 1980-tych. Wprowadzana w życie z mniejszym lub większym powodzeniem w USA (new urbanism, smart growth) i Europie (urban village). Nowy Urbanizm promuje nową organizację społeczności miejskiej złożonej  z tradycyjnych elementów (a więc: z budynków mieszkalnych, miejsc pracy, sklepów, miejsc rozrywki, szkół, parków, budynków publicznych, etc), jednak scalonych tak, by tworzyły integralne całostki. Lokalizacja poszczególnych elementów jest zależna od pozostałych i wszystkie znajdują się w zasięgu ruchu pieszego. Nowy Urbanizm stawia na lekki transport szynowy, raczej niż – samochodowy.

Centrum zainteresowania Nowego Urbanizmu jest zwiększenie jakości życia mieszkańców miast, uczenie się na nowo utraconej sztuki tworzenia przyjaznych człowiekowi miejsc do życia, naprawa i uzupełnianie ubytków w tkance miasta lub alternatywnie – tworzenie nowych kompaktowych miast i wsi.

Nowy Urbanizm kieruje się kilkoma podstawowymi zasadami:

1.Dostępność w zasięgu ruchu pieszego:

• Większość miejsc znajduje się w odległości 10-minutowgo spaceru od domu czy miejsca pracy.
• Ulice są zaprojektowane z myślą o pieszych (np. podziemne garaże, rzędy drzew, mały ruch kołowy). Można spotkać projekty, które przenoszą ulice pod ziemię, pozostawiając miasto pieszym, rowerzystom, pojazdom elektrycznym, szynowym.
• Strefy piesze, bez samochodów. Dzisiaj powstaje coraz więcej projektów całych miast lub dzielnic bez ruchu samochodowego.

2.Ciągi komunikacyjne:

• Sieć wzajemnie połączonych ulic 'rozbijająca’ ruch uliczny oraz ułatwiająca ruch pieszy.
• Wąskie uliczki, bulwary, aleje (obsadzone drzewami zapewniającymi cień, komfort oddalenia od samochodów, przyjazny klimat, rozproszenie ostrej linii budynków).
• Wysokiej jakości sieć ciągów komunikacyjnych dla pieszych współgrających z estetyczną i przyjazną przestrzenią publiczną.
• Parkingi i garaże znajdujące się na tyłach budynków.

3. Mieszana funkcjonalność  & różnorodność budynków

• Miasta i poszczególne budowle powinny skupiać szerokie spektrum funkcji publicznych i prywatnych : sklepy, biura, mieszkania, miejsca użyteczności publicznej.
• Różnorodność ludzi – mieszkańcy w każdym wieku, z różną grubością portfela, o różnorodnym pochodzeniu.
• W niedalekiej odległości od każdego domu znajduje się miejsce zielone (park, skwer, plac zabaw).

4. Szeroka gama budynków mieszkalnych

• Niejednorodne budynki mieszkalne położone blisko siebie, różniące się wielkością i ceną. Jednak dopasowane do dzielnicy, tworzące wspołnie całość estetyczną i organizacyjną.

5.Wysokiej jakości architektura i design miejski

• Nacisk położony na piękno, estetykę, komfort ludzi i klimat miejsc. Specjalna rola wyznaczona przestrzeni publicznej.
• Ludzka skala architektury i piękne otoczenie.

6.Tradycyjna struktura dzielnicy 

• Wyraźne centrum i strefa graniczna. Budynki użyteczności publicznej oraz wysokiej jakości przestrzeń publiczna (np. rynek) zlokalizowane w centrum miast.  Otwarte ogólnodostępne przestrzenie.
• Wszelkigo rodzaju usługi i miejsca użytkowe znajdują się w odległości 10-minutowego spaceru.
• Zabudowa strefowa – najgęstsza w centrum miasta, przechodząca stopniowo do najrzadszej na obrzeżach.

7.”Dogęszczenie”

• Więcej budynków, sklepów, usług położonych w bliskiej odległości od siebie, co ułatwia przemieszczanie się pieszo pomiędzy nimi, umożliwia bardziej efektywne wykorzystanie usług i zasobów , zapewnia bardziej wygodne i przyjemne miejsce do życia.

8. Małe formy transportu

• Sieć wysokojakościowych pociągów łączących miasta, miasteczka i dzielnice.
• Architektura przyjazna pieszym, rowerzystom, rolkarzom, etc – promująca te środki transportu.

9. Zrównoważony rozwój

• Minimalny wpływ technologii na środowisko. Technologie przyjazne środowisku, respektujące przyrodę oraz wykorzystujące naturalne systemy (np. w energetyce, w konstrukcji budynków).
• Efektywność energetyczna. Jak najmniejsze wykorzystanie paliw kopalnych. Korzystanie z lokalnej produkcji.
• Promocja chodzenia na piechotę, jazdy na rowerze, rezygnacja z jazdy samochodem.

10. Samozarządzanie

• Mieszkańcy aktywnie uczestniczą w życiu dzielnicy, współdecydują o ważnych inwestycjach i przedsięwzięciach; konsultują, decydują o wydatkach budżetowych. Są obywatelami i mieszkańcami – a nie: biernymi konsumentami.

Wszystkie te elementy wpływają na wzrost jakości życia. A przecież o nią przede wszystkim chodzi…

Zapewne idea Nowego Urbanizmu wymagałaby odświeżenia, dodania kilku współczesnych elementów np. łatwy dostęp do internetu, obowiązkowa lokalna e-administracja, powszechny system segregacji śmieci, wspieranie energii odnawialnej, etc., ale ta stara idea pomimo upływu lat – brzmi niezwykle aktualnie i nowocześnie. Pozostaje pytanie – czy istnieją dziś jeszcze prawdziwi urbaniści? A jeśli tak – czy mają jakikolwiek wpływ na decyzje lokalnych włodarzy? 

Na podstawie: NewUrbanism.org

Podziel się opinią:

Comments

comments